သတၱ႒ာန ဗုဒၶ၀င္

ဘုရားအေလာင္းေတာ္ျမတ္သည္ မဟာသကၠရာဇ္ (၁၀၃) ကဆုန္လျပည့္ေန႔ ၌ သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ကုိရ၍ သုံးေလာကထြတ္ထား ဗုဒၶအျဖစ္သုိ႔ ေရာက္ေတာ္မူခဲ့၏။ တနည္းအားျဖင့္ BC 588 တြင္ ဗုဒၶအျဖစ္သုိ႔ ေရာက္ေတာ္မူခဲ့၏။ ေရာက္ဆဲ သာသနာႏွစ္ (၂၅၅၄) တြင္ ျမတ္ဗုဒၶ ရွိေနခဲ့ေသာ (၄၅)၀ါကုိ ေပါင္းထည့္လုိက္ပါက..(၂၅၉၉)ႏွစ္ရပါမည္…ထုိ႕ေၾကာင့္.လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း (၂၅၉၉) တြင္.. သမၼာသမၺဳဒၶ အျဖစ္ေရာက္ေတာ္မူခဲ့၏။ ဘုရားျဖစ္ျပီးတဲ့ေနာက္ ျမတ္ဗုဒၶသည္..မဟာေဗာဓိပင္ အနီးအနား (၇)႒ာန တုိ႔တြင္..(၇)ရက္စီ သီတင္းသုံးေတာ္မူခဲ့ပါ၏။

1. ပလႅကၤသတၱာဟ (ေဗာဓိသတၱာဟ)
မဟာေဗာဓိ မ႑ိဳင္၊ အပရာဇိတပလႅင္ ထက္ ျမတ္ဗုဒၶသည္ ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ (၁) ရက္ေန႕ မွ (၇)ရက္ေန႔ထိ သီတင္းသုံးေတာ္မူခဲ့၏။ ထုိကဲ့သုိ႔ သီတင္းသုံးေတာ္မူစဥ္ ဘုရားရွင္သည္ တင္ပ်ဥ္ေခြ မပ်က္ဘဲ (၇)ရက္ လုံးလုံး ဖလသမာပတ္ခ်မ္းသာျဖင့္ ေနေတာ္မူ၏။ ဖလသမာပတ္ခ်မ္းသာျဖင့္ စံေတာ္မူစဥ္ အၾကားအၾကားကာလေတြမွာေတာ့…ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ ကုိ အႏုလုံ၊ ပဋိလုံ ဆင္ျခင္သုံးသပ္ေတာ္မူ၏။
အႏုလုံ - သံသရာစက္ မျပတ္ လည္ျခင္း သေဘာျဖင့္ ဆင္ျခင္သုံးသပ္ျခင္း
ပဋိလုံ - သံသရာစက္ ျပတ္ျခင္း သေဘာျဖင့္ ဆင္ျခင္သုံးသပ္ျခင္း
ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ ကုိ အေသးစိတ္ ေရႊဥာဏ္ေတာ္ႏွင့္ ဆင္ျခင္သုံးသပ္တဲ့အခါ ဘုရားရွင္၏ စိတ္ေတာ္ထဲမွာ နွစ္လုိအားရ ၀မ္းေျမာက္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ဆီခြက္/ဆီအုိးထဲမွာ ဆီေတြထည့္လုိက္လွ်င္ တေျဖးေျဖး ဆီေတြဟာ လွ်ံတက္ျပည့္တက္လာသလုိ ပါပဲ။ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕…ပီတိေသာမနႆ အဟုန္ေတြကလည္း ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ ၀မ္းေတာ္တြင္းထဲမွာ မဆံ့ေတာ့ဘဲ အစဥ္သျဖင့္ ခံတြင္းေတာ္ေရာက္ျပီး ေရႊႏုတ္ေတာ္မွတဆင့္ ဥဒါန္းဆုိတဲ့စကားေတာ္ေတြဟာ ထြက္ေတာ္မူခဲ့၏။ မဟာေဗာဓိ မ႑ိဳင္ မွာပဲ တင္ပ်ဥ္ေခြ မပ်က္ (၇)ရက္ သီတင္းသုံးေတာ္မူခဲ့တဲ့ ထုိ႒ာနကုိပဲ ပလႅကၤသတၱာဟ ဟုေခၚပါ၏။ ေဗာဓိသတၱာဟ ဟုလည္း ေခၚ၏။
2. အနိမိသသတၱာဟ
ပလႅကၤသတၱာဟ ျပီးတဲ့ေနာက္ ျမတ္ဗုဒၶသည္..မဟာေဗာဓိပင္ ရဲ႕ အေရွ႕ေျမာက္ ေထာင့္ ယြန္းယြန္း ကုန္းျမင့္ကေလး တခု ေပၚမွာ ရပ္ေတာ္မူျပီး..ေဗာဓိ မ႑ိဳင္ ကုိ ၾကည့္ေတာ္မူ၏။ ျမတ္ဗုဒၶသည္.. မလႈပ္မရွား ဘဲ (၇)ရက္လုံးလုံး ထုိကုန္းျမင့္ေလး ေပၚမွေန၍…မ်က္ေတာင္မခတ္ဘဲ မဟာေဗာဓိပင္ကုိ ၾကည့္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ ရပ္ေတာ္မူလ်က္ သတင္းသုံးေတာ္မူစဥ္က. ႒ာနကုိ အနိမိသသတၱာဟ ဟုေခၚ၏။
3. စကၤမသတၱာဟ
အနိမိသသတၱာဟ ျပီးတဲ့ေနာက္ ျမတ္ဗုဒၶသည္..မဟာေဗာဓိပင္ နဲ႕ အနိမိသကုန္းေတာ္အၾကား အေရွ႕/အေနာက္ လူးလာတြန္႕ေခါက္ စၾကၤ ံ ေလွ်ာက္ေတာ္မူပါ၏။ (၇)ရက္လုံးလုံး စၾကၤံ ေလွ်ာက္ေတာ္မူရင္း ဖလသမာပတ္ခ်မ္းသာနဲ႔ ေနေတာ္မူ၏။ ထုိကဲ့သုိ႔ စၾကၤ ံ ေလွ်ာက္ေတာ္မူခဲေသာ ႒ာနကုိ စကၤမသတၱာဟ ဟုေခၚ၏။
4. ရတနာဃရသတၱာဟ
စကၤမသတၱာဟလြန္ျပီးတဲ့ေနာက္…မဟာေဗာဓိပင္ရဲ႕ အေနာက္ေျမာက္ေထာင့္အရပ္ ဆီမွာရွိတဲ့ နတ္တုိ႔ ဖန္ဆင္းထားတဲ့ ရတနာဃရ အိမ္တြင္..ျမတ္ဗုဒၶသည္..အဘိဓမၼာ (၇)က်မ္းကုိ သုံးသပ္ဆင္ျခင္ေတာ္မူခဲ့ပါ၏။ (၇)ရက္ လုံးလုံး အဘိဓမၼာ (၇)က်မ္းကုိ ဆင္ျခင္ေတာ္မူ၏။ ထုိသုိ႔ ဆင္ျခင္ေတာ္မူရင္း ေနာက္ဆုံးရက္၊ ေနာက္ဆုံးက်မ္း ပ႒ာန္းက်မ္းေတာ္ကုိ ဆင္ျခင္တဲ့အခါ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ ေသြးေတာ္မ်ားသည္..ထူးကဲစြာ ၾကည္လင္သန္႔ရွင္းျပီး ရူပကာယမွ ေရာင္ျခည္ေတာ္ (၆) ပါး ေပၚထြက္ေတာ္မူ၏။ ေရာင္ျခည္ေတာ္ (၆)ပါးဟာ. အေရွ႕/အေနာက္/၀ဲယာ/အထက္/ေအာက္ ပါမက်န္ တဖိတ္ဖိတ္ တဖြားဖြား ကြန္႕ျမဴးထြက္ေပၚလာေတာ့သည္။ ထုိသုိ႔ အဘိဓမၼာ (၇)က်မ္း ဆင္ျခင္သုံးသပ္ရာ ႒ာနကုိ ရတနာဃရသတၱာဟ ဟုေခၚ၏။
5. အဇပါလသတၱာဟ
ရတနာဃရသတၱာဟ ျပီးတဲ့ေနာက္..ျမတ္ဗုဒၶသည္ မဟာေဗာဓိပင္မွ အေရွ႕ဘက္ အရပ္၌ တည္ရွိေသာ အဇပါလ အရပ္သုိ႔ ၾကြေတာ္မူပါ၏။ အဇပါလအရပ္ဆုိသည္မွာ..ဆိတ္ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ပုဏၰားအုိမ်ား လာေရာက္ အနားယူအရိပ္ခုိရာ ေညာင္ပင္ၾကီးျဖစ္၏။ ထုိ အဇပါလေညာင္ပင္ၾကီး၌.. ျမတ္ဗုဒၶသည္ (၇)ရက္လုံးလုံး ဖလသမာပတ္ခ်မ္းသာနဲ႕ ေနေတာ္မူ၏။ ထုိသုိ႔ ေနေတာ္မူစဥ္ ဟုန္ဟုန္က အမည္ရွိတဲ့ ပုဏၰားတစ္ေယာက္ ေရာက္ရွိလာ၏။ ျမတ္ဗုဒၶအား ဘုရားရွင္စင္စစ္ ျဖစ္မွန္းမသိေပ။ ထုိ႔ၾကာင့္ အရုိအေသျပဳ ရွိခုိးျခင္းမရွိဘဲ “က်န္းမာပါရဲ႕လား” ဟု စကားဦးေျပာဆုိ ျပီးေနာက္…
“အရွင္ကုိ ၾကည့္ရတာ အထူးၾကည္ညိဳဖြယ္ေကာင္းလွပါသည္ ဣေျႏၵ ကလည္း ေကာင္းလွ၏၊ အသားအေရကလည္း ၾကည္လင္၏္၊ အသိဥာဏ္ ထူးပုံရ၏၊ ေမးခြန္းတခုေလာက္ေမးပါရေစ” ဟု ဆုိျပီး သူသိခ်င္တဲ့ ေမးခြန္းကုိ ေမးေလွ်ာက္ပါ၏။ သူေမးတဲ့ ေမးခြန္းမွာ…
အဘယ္မွ်ေသာ တရားေတြနဲ႕ ျဗဟၼဏ ျဖစ္ႏုိင္ပါသလဲ…အဲတရားေတြဟာလည္း အဘယ္တရားမ်ား ျဖစ္သလဲလုိ႔ ေမးေလ်ာက္ခဲ့ပါ၏။
သူေမးတဲ့ေမးခြန္းက ေလးနက္မႈရွိ၍ အေရးလည္း ၾကီးပါသည္။ ျမတ္ဗုဒၶသည္လည္း အားလုံးေသာသတၱ၀ါတုိ႔ကုိ တရားေဟာဖုိ႕ အတြက္ က်င့္ၾကံၾကိဳးကုတ္ အားထုတ္လာခဲ့ရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ တရားေဟာခ်င္စိတ္အျပည့္ရွိျပီးသားျဖစ္၏။ သုိ႔ေပမယ့္ ထုိပုဏၰားအား တရားမေဟာခဲ့ေပ။ သူ၏ ေမးခြန္းက ေလးနက္သေလာက္ သူဟာ တရားနဲ႕ ေ၀းတဲ့ သူျဖစ္၏။ ထုိသူကုိ ေဟာ၍လည္း သရဏဂုံေလးမွ်ပင္ တည္မယ့္သူ မဟုတ္မွန္း ျမတ္ဗုဒၶသိေတာ္မူ၏။ ထုိပုဏၰားသည္ တရားနဲ႕ေ၀းတဲ့သူျဖစ္၏။ သုိ႔ပါေသာေၾကာင့္ တရားမေဟာျခင္းျဖစ္၏။ သုိ႔ေပမယ့္ ေမးခြန္းက ေလးနက္ေနေသာေၾကာင့္ ဘာမွ်မေဟာဘဲ ဆိတ္ဆိတ္ ေန၍လည္း မျဖစ္ေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ဘာသာ ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ ဥဒါန္းစကားေတာ္က်ဴးခဲ့၏။ ျမတ္ဗုဒၶ ရဲ႕ ဥဒါန္းေတာ္သည္ …ရာဂ/ေဒါသ/ေမာဟ/မာန/ဒိ႒ိ ကိေလသာေတြ ကင္းတဲ့ ပုဂၢိဳလ္သည္ ျဗဟၼဏ မည္ပါ၏.. ဟု အဓိပၸါယ္ထြက္ေပသည္။ ထုိအခ်င္းအရာကုိ ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ သတၱ၀ါတုိ႕အား သံသရာ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ ကယ္တင္ေစခ်င္ေသာ မဟာကရုဏာေတာ္ၾကီးမွာ ေပၚလြင္ေပ၏။ တရားႏွင့္ေ၀းေသာသူကုိပင္ ျမတ္ဗုဒၶက ဥဒါန္းေတာ္မွတဆင့္ ရတဲ့နည္းျဖင့္ အေျဖကုိ ေဟာေပးေတာ္မူခဲ့ေသး၏။ ေလးစား ၾကည္ညိဳဖြယ္ ေကာင္းလွေပသည္။ ျမတ္ဗုဒၶ၏ အမ်ားအက်ဳိးေဆာင္ျခင္းမွာ အကြက္ေစ့ ေသခ်ာလွေပ၏။
ထုိသုိ႔…အဇပါလ ေညာင္ပင္မွာ သီတင္းသုံးေတာ္မူခဲ့တဲ့ ႒ာနကုိ အဇပါလသတၱာဟ ဟုေခၚ၏။
6. မုစလိႏၵသတၱာဟ
မဟာေဗာဓိပင္ ရဲ႕ ေတာင္ဘက္အရပ္ ကုိက္ (၃၀၀) ခန္႕တြင္ မုစလိႏၵေရအုိင္ၾကီးရွိ၏။ ထုိေရအုိင္ၾကီး၌ နဂါးမ်ား ေန၏။ ထုိေရအုိင္ၾကီး၏ ကမ္းပါး၌လည္း က်ည္းပင္ၾကီးတစ္ပင္ တည္ရွိသည္။ ျမတ္ဗုဒၶသည္.. အဇပါလသတၱာဟတြင္ သီတင္းသုံးျပီးေနာက္ ထုိက်ည္းပင္ၾကီး ရွိရာအရပ္သုိ႕ ၾကြေတာ္မူ၏။ က်ည္းပင္ၾကီးအရိပ္တြင္ (၇)ရက္လုံးလုံးဆက္လက္ သီတင္းသုံးေတာ္မူ၏။ ထုိသုိ႔ ေနစဥ္တြင္.. ရုတ္တရက္ မုိးသက္ေလျပင္း က်ေရာက္လာေပသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ မုိးမ်ဳိးမွာ ေလာက၌ ဘုရားရွင္တစ္ဆူပြင့္ေပၚတုိင္း ရြာသြန္းျမဲျဖစ္၏။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ေရအုိင္ထဲမွ..မုစလိႏၵနဂါးမင္းသည္ ကမ္းပါးသုိ႔ တက္လာျပီး..ျမတ္ဗုဒၶအား ေလဒါဏ္ မုိးဒါဏ္ ကာကြယ္ေပးျပီး ပူေဇာ္၏။ မုစလိႏၵ နဂါးမင္းဟာ..ရတနာဘုံဗိမၼာန္ ဖန္ဆင္းျပီး ပူေဇာ္နုိင္ေသာစြမ္းအားရွိေပသည္။ သုိ႔ေပမယ့္…ကုိယ္တုိင္ျပဳတဲ့ ေ၀ယ်ာ၀ိစၥ ကုသုိလ္ ျပဳခ်င္တာေၾကာင့္..ထုိင္ေတာ္မူေနေသာ ျမတ္ဗုဒၶကုိ (၇) ပတ္ ရစ္ပတ္ျပီး ကာကြယ္ ပူေဇာ္ေပးခဲ့၏။ အခန္းတခု ထဲတြင္ ထည့္ထားတဲ့အလား ျမတ္ဗုဒၶအား လုံျခံဳစြာ ရစ္ပတ္ပူေဇာ္ခဲ့၏။ ထုိ႔ေနာက္မွာ..ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ ဦးေခါင္းေတာ္ကုိ မုိးစက္မုိးေပါက္မ်ား မက်ေရာက္ေအာင္ အေပၚမွ ထီးပမာ ပါးျပင္းမုိးျပီး ပူေဇာ္ေပးခဲ့ပါသည္။ မုစလိႏၵနဂါးရဲ႕ အပူေဇာ္ခံျပီး ဖလသမာပတ္ခ်မ္းသာ နဲ႕ (၇)ရက္ စံေတာ္မူရာ ႒ာနကုိပဲ မုစလိႏၵသတၱာဟ ဟုေခၚ၏။
7. ရာဇာယတနသတၱာဟ
ထုိ႔ေနာက္မွာ ျမတ္ဗုဒၶသည္..မဟာေဗာဓိပင္ ေတာင္ဘက္ အရပ္တြင္ တည္ရွိေသာ လင္းလြန္းပင္ၾကီး အရိပ္သုိ႕ ၾကြေတာ္မူခဲ့၏။ ထုိလင္းလြန္းပင္ရင္း အရိပ္မွာပဲ ဖလသမာပတ္ခ်မ္းသာျဖင့္ တင္ဖ်ဥ္ေခြမပ်က္ (၇)ရက္ ဆက္လက္ သီတင္းသုံး ေနေတာ္မူ၏။

အထက္ပါ (၇)႒ာန မ်ားတြင္ (၇)ရက္စီ ..အားလုံး (၄၉) ရက္ သီတင္းသုံးေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ထုိ (၄၉)ရက္ အတြင္း ျမတ္ဗုဒၶသည္..အဘယ္ဆြမ္းကုိမွ် မသုံးေဆာင္ခဲ့ရ၊ အေလးအေပါ့သြားျခင္းလည္း မရွိေပ၊ ၾကိမ္းစက္ခဲ့ျခင္းလည္းမရွိ ခဲ့ေပ။ ေသာက္ေရ/သုံးေရ ကုိပင္ မသုံးခဲ့ရေပ။ ျမတ္ဗုဒၶ မျဖစ္မီက သုံးေဆာင္ေတာ္မူခဲ့ေသာ သုဇာတာကပ္ေသာ ဃနာႏုိ႕ဆြမ္းသာလ်င္ ၀မ္းေတာ္ထဲ၌ရွိခဲ့ပါ၏။ (၄၉)ရက္လုံးလုံး သုိေလွာင္ထားခဲ့ရေသာ ထုိအညစ္အေၾကးအေဟာင္းမ်ားကုိ စြန္႕ဖုိ႕ စိတ္ေတာ္ျဖစ္ခဲ့၏။ သိၾကားမင္းက..နတ္ေဆးမ်ား ဆပ္ကပ္၏။ ထုိနတ္ေဆးမ်ား သုံးေဆာင္ျပီးတဲ့ေနာက္ ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ အေလးအေပါ့အားလုံးဟာ..သန္႕ရွင္းသြားခဲ့ေပ၏။ ထုိ႔ေနာက္တြင္ ျမတ္ဗုဒၶသည္.. ေနရဥၨရာျမစ္၌ ေရခ်ဳိးသန္႕စင္ျပီး..လင္းလြန္းပင္ရွိရာသုိ႔ ျပန္လည္ၾကြေတာ္မူသည္။..
လင္းလြန္းပင္ေအာက္တြင္ပင္.. ေနာက္ထပ္ (၇)ရက္ သီတင္းသုံးေတာ္မူျပန္၏။ သိၾကားမင္းက..ဒုတိယအၾကိမ္ အားျဖစ္ေစဖုိ႕ နတ္အားေဆးမ်ား ဆပ္ကပ္ခဲ့၏။ ျမတ္ဗုဒၶသည္ သိၾကားမင္းကပ္ေသာ နတ္အားေဆးမ်ားကုိ သုံးေဆာင္ျပီးေနာက္မွာ..လူသာမာန္မ်ားဆပ္ကပ္ေသာ ဆြမ္းကုိ ဖုန္ေပးဖုိ႔ရာ စိတ္အၾကံျဖစ္ေတာ္မူခဲ့၏။ ထုိစဥ္ နတ္မင္းၾကီး (၄)ပါးသည္..သပိတ္(၄)ေလးကုိ ကုိင္ေဆာင္လာျပီး..လွဴဒါန္းဖုိ႕ရာ..အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၾကေလ၏။ ထုိအခ်ိန္မွာပဲ..ဥကၠလာပတုိင္းသား တဖုႆ ႏွင့္ ဘလႅိကာ ကုန္သည္ညီေနာင္တုိ႕ သည္..ဘ၀ေဟာင္းက မိခင္ေတာ္စပ္ဖူးခဲ့ေသာ နတ္သမီးရဲ႕ ေၾကြးေၾကာ္ တုိက္တြန္းမႈေၾကာင့္..ဆြမ္းခဲဖြယ္အျပည့္အစုံ တုိ႕ျဖင့္ ဘုရားရွင္ရွိရာ လင္းလြန္းပင္ၾကီးအရပ္ဆီသုိ႕ ေရာက္ရွိလာပါသည္။ ျမတ္ဗုဒၶသည္..သိၾကားမင္းတုိ႕ ဆပ္ကပ္ေသာ သပိတ္ၾကီး (၄)လုံးကုိ ဘယ္လက္ေပၚမွာ တခုစီဆင့္ျပီးတဲ့ေနာက္ ညာဘက္လက္ေတာ္ျဖင့္..အေပၚမွ ဖိခ်လုိက္တဲ့အခါ..အနား(၄)ရစ္ျဖင့္ သပိတ္ (၁)လုံးတည္း ျဖစ္သြားပါ၏။ ကုန္သည္ ညီေနာင္တုိ႕ ကပ္တဲ့ ဆြမ္းတုိ႕ကုိ ထုိသိပိတ္ျဖင့္ အလွဴခံ၏။ ထုိ႕ေနာက္ ကုန္သည္ညီေနာင္တုိ႕သည္ .ျမတ္ဗုဒၶထံ၌.တရားနာျပီးတဲ့ေနာက္..သရဏဂုံ (၂)ပါးကုိ ေဆာက္တည္ခဲ့၏။ ျမတ္ဗုဒၶသည္..ထုိကုန္သည္ညီေနာင္တုိ႕အား ဆံေတာ္ (၈)ဆူ ေပးေတာ္မူခဲ့၏။
ထုိ ဆံေတာ္(၈)ဆူကုိ ႒ာပနာထားျပီး ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ၾကီးအား တည္ထားျခင္းျဖစ္ေပသည္။

241